5746 VE 4691 DEĞİŞİKLİKLERİ HAKKINDA DEĞERLENDİRME
Ülkemizde Ar-Ge ve Tasarıma verilen önem, yerli üretime verilen önem ve teşvik, yurt içi ve yurt dışı rekabet, yerli mühendislik ve araştırma geliştirme faaliyetlerine verilen önem her geçen gün ciddi bir şekilde artmaktadır. Bu farkındalık ile Ar-Ge ve Tasarım faaliyetleri için verilen teşvik mekanizmaları uygulamalarına devam edilmektedir. Mevcut Ar-Ge Kanunu’na ek olarak 30.09.2020 tarihinde TBMM’ye sunulan Kanun teklifi ile 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (TGB) ve 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’da değişiklik yapılması gündeme gelmiştir ve kanun teklifi meclise sunulmuştur.
5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunu ve 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (TGB)’nda değişiklik içeren kanun teklifi 28.01.2021 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda onaylanmıştır. Yapılan değişikliklerin özeti aşağıdaki gibi açıklanmıştır:
1. 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikler:
5746 SAYILI KANUN KAPSAMINDA SAĞLANAN TEŞVİKLERİN SÜRE UZATIMI:
- Sağlanan teşvik uygulamaları 31/12/2023 tarihinden 31/12/2028 tarihine uzatılmıştır.
5746 SAYILI KANUN KAPSAMINDA ESNEK ÇALIŞMA DÜZENLEMESİ:
- “Ar-Ge veya Tasarım Merkezlerinde & Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde yer alan işletmelerde gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerinin %20’sini aşmamak kaydıyla ilgili personelin bu merkezler dışında geçirdikleri süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. %20 olarak belirlenen bu oran Cumhurbaşkanı tarafından %50’ye kadar artırılabilir.” fıkrası eklenmiştir.
Ar-Ge Merkezi ve Tasarım Merkezi esnek çalışma imkanı sağlanmıştır. Bu işletmelerde gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerinin %20’sini aşmamak kaydıyla hali hazırda uyguladığımız “Dışarıda Geçirilen Sürelere” ilişkin gerekçelere ilave olarak ilgili personelin Merkez dışında geçirdikleri süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilebilecektir.
5746 SAYILI KANUNDAKİ TEMEL BİLİMLER TANIMI DEĞİŞİKLİĞİ:
- Temel bilimler desteği, yükseköğretim kurumlarının matematik, fizik, kimya ve biyoloji lisans programları şeklinde tanımlanırken; “Yükseköğretim kurumlarının matematik, fizik, kimya ve biyoloji lisans programları ile Yükseköğretim Kurulundan alınan görüş üzerine Bakanlıkça belirlenecek diğer programları” şeklinde ifade edilerek kapsama alanı genişletilmiştir.
5746 SAYILI KANUNDAKİ DIŞARIDA GEÇİRİLEN SÜRELERDEKİ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ŞARTI DEĞİŞİKLİĞİ VE MENTORLÜK:
- “Ar-Ge veya Tasarım Merkezlerinde en az bir yıl süreyle çalışan Ar-Ge veya Tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı geçmemek üzere ve Bakanlığın onayının alınması şartıyla merkez dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerin %100 (yüz)’ünü aşmamak şartıyla Cumhurbaşkanınca belirlenen kısmı gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir.” ifadesindeki “En az 1 yıl çalışma şartı” kaldırılmıştır.
- “Ayrıca, Ar-Ge veya Tasarım Merkezlerinde doktora mezunu personelin üniversitelerde Ar-Ge ve yenilik alanında ders vermesi veya Ar-Ge ve Tasarım personelinin Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde bulunan girişimcilere mentorlük yapması durumunda haftalık 8 saati aşmamak şartıyla, bu çalışmaları gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. Buna ilave olarak Ar-Ge veya Tasarım Merkezlerinde gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerinin yüzde yirmisini aşmamak kaydıyla bu fıkrada belirtilen durumlar haricinde ilgili personelin bu merkezler dışında geçirdikleri süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. Yüzde yirmi olarak belirlenen bu oran Cumhurbaşkanı tarafından yüzde elliye kadar artırılabilir.” Fıkrası eklenmiştir.
